Missie op Futurebuild ‘CO2-neutraal 2.0 in 2025: #hetkanwel!’
‘Bewoners vinden biobased bouwen belangrijk’
Jetske Thielen en Jurgen Arts van Lente, een samenwerking en learning community van 8 Brabantse Woningcorporaties, timmerden de afgelopen jaren aan de weg. In 2021 nam de groep deel aan de Buyer Group Houtbouw en nu is het tijd om een overzicht van ervaringen te geven. “We hebben willers en doeners nodig, want we hebben te maken met steeds extremere voorbeelden klimaatverandering, de stikstofcrisis en woningnood”, vertelt Jetske Thielen. Volgens haar kunnen we deze maatschappelijke opgaves aan elkaar knopen, mits we op een andere manier gaan bouwen.
Kanteling naar biobased
Daarom werd Lente opgericht. Thielen legt uit: “Bewoners hebben het meeste profijt van een lagere energierekening, dus hebben corporaties zich daar jarenlang op gericht. Gelukkig zien we daar een kanteling in. Er is meer aandacht voor het circulaire gedachtegoed en corporaties buigen zich niet alleen over hoe de woningen geproduceerd zijn, maar ook over hoe ze gedemonteerd en geoogst kunnen worden.” In Lente zijn ongeveer 100.000 woningen ‘vertegenwoordigd’. Thielen: “Een essentieel punt binnen de samenwerking was de focus op de bewoner, want hoe staan zij nu tegenover biobased bouwen. Uit een onderzoek kwam de conclusie dat bewoners dit onderwerp belangrijk vinden en ze waren er tot dat moment nog niet naar gevraagd, terwijl dat wel werd gedaan voor energiebesparende maatregelen.”
Diversiteit helpt
Brabantse woningcorporaties lieten zien hoe het biobased bouwen er in de praktijk uit ziet, met diverse pilotprojecten. Jurgen Arts van Lente gaat verder: “We benoemden 14 projecten om in hout te bouwen. Zie het als een spinnenweb, met gebouwen uit allerlei typeringen en hoeken, die flink van elkaar verschillen. Die diversiteit helpt juist om het gedachtegoed verder te brengen. Door niet allemaal op hetzelfde experiment te richten, ontgin je meer kennis. De woningaantallen verschillen, maar ook de bouwfases. Daarnaast richten we ons op zowel grondgebonden- als hoogbouwprojecten.” Over de bouwaanpak laat Arts weten: “We passen onder andere houtskeletbouw, CLT en modulebouw toe.”
Keuze voor hout
Om inspiratie te geven en meer weer te geven over geleerde lessen, werden een aantal projecten van Lente uitgelicht. “We zijn in Veghel en Rosmalen met respectievelijk Area en Zayaz aan de slag met modulaire bouw. In Veghel is dat een tijdelijke bouw voor flexwoningen en in Rosmalen zijn het permanente woningen die we eenmaal gaan verplaatsen. We halen kennis uit de markt erbij vanuit het initiatief ‘So you think you can build?’ vanuit Aedes, tien corporaties en netwerk Conceptueel Bouwen.” Vanzelfsprekend zijn er geleerde lessen uit de projecten, die Arts deelde: “Je moet je keuze voor houtbouw aan de voorkant van het proces zetten, niet halverwege denken aan andere materialen. Dan mis je een afslag. Bij modulair bouwen is dat nóg belangrijker. Koop in en maak gebruik van de kracht van de industrie.”
WY Architecten (projectfoto’s): BrabantWonen, WonenZoals en Hendriks Coppelmans bouwden op een voormalige schoollocatie aan de Mozartsingel in ‘s-Hertogenbosch een woonvoorziening voor achttien jongeren.
90% secundaire grondstoffen
Een volgend project is Boschgaard in Den Bosch, eveneens van woningcorporatie Zayaz. Een project met een woongroep die de ecologische impact zo laag mogelijk willen maken. “Zij zijn opdrachtgever en willen in hout bouwen en vooral met gebruikt materiaal de sociale huurwoningen verwezenlijken. De ambitie is om met ten minste 90% secundaire grondstoffen te werken. Een deel van het bestaande gebouw wordt hergebruikt en getransformeerd.” Een leerpunt is dat bestaande gebouwen vaak niet zijn ontworpen om uit elkaar gehaald te worden: “Alles hangt van toeval aan elkaar. Je hoort ergens dat er een gebouw gesloopt wordt en dan ga je daarachteraan om materialen te oogsten.” Het laatste project dat Arts benoemde was de woonvoorziening voor achttien jongeren aan de Mozartsingel in Den Bosch.
Futurebuild Holland
Paul Terwisscha wil in zijn missie ‘CO2-neutraal 2.0 in 2025: #hetkanwel!’ de nadruk leggen op de kansen rondom ‘twee voor de prijs van één’: CO2-neutraal én circulair maken van corporatiewoningen levert veel op. Een van de activiteiten tijdens de missie van Paul is inzicht verkrijgen in slimmere samenwerkingen en praktijkvoorbeelden rondom inkoopstrategie. Hoe kun je zelf meedoen? Dat ontdek je tijdens Pauls missie op Futurebuild Holland. Blijf op de hoogte door je in te schrijven voor de nieuwsbrief. Ontdek meer over Pauls missie in deze video.