Naar een circulaire springplank in 2025: ‘Gebiedsontwikkeling jaagt circulaire transitie aan’
“Een actueel thema is biobased bouwen, bijvoorbeeld met Cross Laminated Timber (CLT), hennep en vlas. Door hiervoor te kiezen realiseer je 33% CO2-productie ten opzichte van traditioneel beton.” Dit zei Sladjana Mijatović van Bouwfonds Gebiedsontwikkeling tijdens Futurebuild Digital dat als onderwerp had ‘Kan een springplank een quick fix zijn naar een circulaire economie?’ Ze was een van de leden van een expertpanel dat verse inzichten gaf.
Eerst verscherpte ze de hoeveelheid en het belang van de opgaves waar bouwend Nederland invulling aan moet geven: “Het gaat om klimaatadaptatie, biodiversiteit, mobiliteit en woningbouwopgaves. Dat terwijl Nederland een relatief klein land is. Het vraagt dus om hele grote ruimteclaims in ons kleine landje en het vraagt om meervoudig ruimtegebruik én oplossingen. Als we kijken naar hoe onze bodemsystemen kijken, dan is het al een discussiepunt wáár we nog kunnen bouwen. We moeten dus kijken naar tijdelijkheid, waardoor onderwerpen als modulariteit en andere bouwtechnieken toepassen, zeer relevant worden.”
Zoektocht naar uniformiteit
Volgens Mijatović is nú het moment om de springplank op te gaan: “Als je niet besluit om dit te doen, dan komt tóch het moment eraan dat je eraan moet geloven. Dus ga je dan afwachten, of ga je al oefenen en proberen om het alvast te doen. We zijn nog niet zo ver in de circulaire transitie versus de energietransitie. Met circulariteit moeten we nog door een aantal fases heen met elkaar, dat moeten we doen door samen aan de slag te gaan en vooral de standaardisatie en uniformiteit met elkaar in te zoeken.” BPD doorloopt drie stappen om circulariteit vorm te geven in projecten.
“Eerst kijken we naar hoe we materiaalgebruik kunnen voorkomen, doordat we nadenken over efficiënte ontwerpen, maar ook over dat we zo min mogelijk primaire grondstoffen toepassen. Wanneer we in een transformatieproject gaan ontwikkelen, denken we vooraf al na over circulair ontmantelen. De gebouwen en de materialen die vrijkomen, proberen we in te zetten in andere projecten.”
Een voorbeeld daarvan treffen we aan in het Amphia Ziekenhuis in Breda, die door BPD samen met New Horizon circulair werd ontmanteld. Materialen kregen zo hoogwaardig mogelijk nieuw leven. “Dit was zelfs een voorwaarde in de uitvraag. Daar stuurden we specifiek op de hoogwaardigheid van hergebruik en op de CO2-impact. Als je nadenkt over het hergebruik van grondstoffen, kan dat dan op een zo duurzaam mogelijke manier.
Een actueel thema is biobased bouwen, bijvoorbeeld met Cross Laminated Timber (CLT), hennep en vlas. Door hiervoor te kiezen realiseer je 33% CO2-productie ten opzichte van traditioneel beton.” Om toekomstbestendig te bouwen is volgens haar niet alleen de focus op hoe je bouwt belangrijk, maar ook hoe je documenteert en waarde behoudt. Materialenpaspoorten zijn daar volgens haar een belangrijk element voor: “We bereiden onze gebieden zo voor dat ze bij gebruik hun waarde behouden. Zowel voor ons als voor de ontwikkelaar, maar ook voor de consument kan dit op de lange termijn belangrijk zijn.”
Inzicht en bewustwording
Inzicht en bewustwording
Ondertussen zijn er door BPD al meer dan 1.000 woningen voorzien van een paspoort. “Dat geeft ons veel inzichten en bewustwording in de materiaalkeuzes. Dit helpt om transparantie te geven in de keten en we maken impact als we met de keten tot dilemma’s komen of nieuwe inzichten opdoen. Ga dus op zoek naar standaardisatie en uniformiteit, want dat creëert ook samenwerking. Met Het Nieuwe Normaal proberen we circulariteit steeds concreter te maken. CB’23 maakt een leidraad en raamwerk waar we ons in de bouwsector aan gaan houden.”
Je kijkt Futurebuild Digital terug op het YouTube-kanaal van Futurebuild Holland. Blijf op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen door je in te schrijven voor de nieuwsbrief.
